Τα τελευταία χρόνια γίνεται συχνά αναφορά σε δίαιτες που βασίζονται στις ομάδες αίματος. Συγκεκριμένα, το 1996 κυκλοφόρησε το βιβλίο με τίτλο “Eat right 4 your Type” του Peter D’ Adamo και σε αυτό περιγράφεται η θεωρία αυτής της δίαιτας. Η δίαιτα αυτή χωρίζεται σε 4 κατηγορίες, όσες είναι δηλαδή και οι βασικές ομάδες αίματος: Α, Β, ΑΒ, 0.
Σύμφωνα λοιπόν με τον D’ Adamo, ο οργανισμός επιτελεί μία σειρά χημικών αντιδράσεων όταν καταναλώνουμε κάποιο τρόφιμο, ανάλογα με το αν αυτό είναι συμβατό ή όχι με την ομάδα αίματός μας. Πιο ειδικά, η αντίδραση αυτή οφείλεται στην ύπαρξη μίας ομάδας πρωτεϊνικών μορίων, των λεκτινών. Οι λεκτίνες εμπεριέχονται στα τρόφιμα και προσομοιάζουν με τα αντιγόνα του οργανισμού μας. Σύμφωνα, λοιπόν, με την θεωρία αυτή, μόλις καταναλώσουμε τρόφιμα των οποίων οι λεκτίνες είναι ασύμβατες με την ομάδα αίματός μας, πάνε και επιτίθενται στον οργανισμό και μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα πέψης, μεταβολισμού κ.ά. Οι λεκτίνες όμως καταστρέφονται στο μεγαλύτερο μέρος τους όταν το τρόφιμο βράσει, μουλιάσει στο νερό ή μαγειρευτεί…
Η δίαιτα αυτή υπόσχεται την απώλεια σωματικού βάρους μέσω του αποκλεισμού ή της αποφυγής κάποιων τροφίμων.
Ποιες είναι οι 4 κατηγορίες δίαιτας;
Δίαιτα ομάδας αίματος Α
Σύμφωνα πάντα με τον D’ Adamo, τα άτομα που έχουν ομάδα αίματος Α θα πρέπει να αποφεύγουν τρόφιμα όπως το κρέας, γαλακτοκομικά, σιτάρι, ενώ μπορούν να καταναλώνουν λαχανικά, φρούτα, ψάρι και θαλασσινά.
Δίαιτα ομάδας αίματος Β
Τα άτομα που έχουν ομάδα αίματος Β πρέπει να αποφεύγουν το κριθάρι, την σίκαλη, το σιτάρι, το κοτόπουλο, το χοιρινό, ενώ μπορούν να καταναλώνουν κρέας, τυρί, λαχανικά και γαλακτοκομικά,
Δίαιτα ομάδας αίματος ΑΒ
Σε αυτήν την ομάδα τα άτομα μπορούν να τρώνε είτε ό,τι αυτοί της ομάδας Α είτε ό,τι αυτοί της Β. Το διατροφικό τους πλάνο στηρίζεται κυρίως στα φρούτα και τα λαχανικά, αλλά περιλαμβάνει και τα ψάρια και τα γαλακτοκομικά και αποκλείει τα όσπρια και το κρέας.
Δίαιτα ομάδας αίματος 0
Τα άτομα με αυτήν την ομάδα αίματος 0 θα πρέπει να καταναλώνουν ψάρια, κρέας, πουλερικά και πράσινα φυλλώδη λαχανικά και θα πρέπει να μειωθεί η κατανάλωση ψωμιού, δημητριακών και οσπρίων.
Εκτός όμως από την διατροφή, ο εμπνευστής της δίαιτας συστήνει και συγκεκριμένη σωματική άσκηση ανάλογα με την ομάδα αίματος. Η φυσική δραστηριότητα που προτείνεται είναι γίογκα, μέτριας έντασης αερόβια άσκηση, τζόκινγκ ή περπάτημα.
Ποια είναι η πραγματικότητα;
Μπορεί να μειωθεί το σωματικό βάρος ακολουθώντας μία τέτοια δίαιτα;
Η απάντηση είναι αρκετά απλή. Έστω ότι έχουμε ένα άτομο ομάδας αίματος 0, το οποίο καταναλώνει περισσότερες θερμίδες από αυτές που καίει και έχει αποκλείσει τα τρόφιμα που ορίζονται ως μη επιτρεπτά για την ομάδα του. Αυτό που θα συμβεί στην περίπτωση αυτή είναι να αυξηθεί το σωματικό του βάρος. Εάν το ίδιο άτομο καταναλώσει λιγότερες θερμίδες από αυτές που καίει τότε αναπόφευκτα θα οδηγηθεί στη μείωση του σωματικού τους βάρους.
Όπως έχει περιγραφεί ήδη σε προηγούμενο άρθρο η αύξηση ή μείωση του βάρους σχετίζεται με το ισοζύγιο ενέργειας. Θετικό ισοζύγιο συνεπάγεται αύξηση βάρους, ενώ αρνητικό ισοζύγιο συνεπάγεται μείωση βάρους.
Ποια είναι τα βασικά προβλήματα που μπορεί να εμφανίσει κάποιος που ακολουθεί μία τέτοια δίαιτα;
Η δίαιτα αποκλεισμού τροφίμων οδηγεί σε ανεπάρκειες θρεπτικών συστατικών και ενισχύει τον κίνδυνο εμφάνισης δυσθρεψίας.
Για παράδειγμα, τα άτομα που δεν επιτρέπεται να καταναλώσουν κόκκινο κρέας και όσπρια (ομάδα αίματος ΑΒ) είναι πολύ πιθανό να εμφανίσουν αναιμία λόγω της μειωμένης πρόσληψης σιδήρου από την διατροφή. Επιπλέον, αποκλείοντας τα γαλακτοκομικά προϊόντα (ομάδα αίματος Α), τα οποία είναι σημαντική πηγή ασβεστίου αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης οστεοπόρωσης. Και στις δύο περιπτώσεις που αναφέραμε το πιο πιθανό είναι να οδηγηθούν τα άτομα αυτά στη λήψη συμπληρωμάτων σιδήρου ή ασβεστίου αντίστοιχα.
Επιπλέον, οι δίαιτες αποκλεισμού είναι πολύ δύσκολο να εφαρμοστούν είδικά για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ ταυτόχρονα μπορεί να είναι κοστοβόρες.
Προς επίρρωση των όσων αναφέρθηκαν παραπάνω, έρευνα που έγινε το 2018 στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό “The Journal of Nutrition” δεν έδειξε κάποια συσχέτιση μεταξύ της ομάδας αίματος και των δεικτών υγείας και του σωματικού βάρους [1]. Όμοια αποτελέσματα έδειξε μία παλαιότερη έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2013 [2]. Περισσότερη βιβλιογραφία μπορείτε να δείτε στο τέλος του άρθρου.
Εν κατακλείδι, αυτό το οποίο συστήνεται να κάνει κάποιος που στοχεύει είτε στη μείωση σωματικού βάρους είτε στον έλεγχο διαφόρων δεικτών υγείας είναι να ακολουθήσει μία ισορροπημένη διατροφή, σχεδιασμένη πάντα σύμφωνα με τις ανάγκες του! Η υγεία είναι το πιο πολύτιμο αγαθό και οφείλουμε να την εμπιστευόμαστε σε αρμόδιους επαγγελματίες υγείας. Συνήθως οι μέθοδοι αυτοί διατροφής δεν εφαρμόζονται από πτυχιούχους επιστήμονες της Διαιτολογίας και Διατροφής, αλλά από ανθρώπους που παρουσιάζονται ως διαιτολόγοι, σύμβουλοι ή ακόμα και influencers. Προσοχή, λοιπόν, που εμπιστεύεσαι την υγεία σου!
Βιβλιογραφία
1. Jingzhou Wang, Joseph Jamnik, Bibiana Garcνa-Bailo, Daiva E Nielsen, David JA Jenkins and Ahmed El-Sohemy. ABO Genotype Does Not Modify the Association between the “Blood-Type” Diet and Biomarkers of Cardiometabolic Disease in Overweight Adults. J. Nutr 2018;148:518–525.
2. Jingzhou Wang, Bibiana Garcı´a-Bailo, Daiva E. Nielsen, Ahmed El-Sohemy. ABO Genotype, ‘Blood-Type’ Diet and Cardiometabolic Risk Factors. PLoS ONE 9(1): e84749.
3. Leila Cusack, Emmy De Buck, Veerle Compernolle, and Philippe Vandekerckhove. Blood type diets lack supporting evidence: a systematic review. J. Clin Nutr 2013;98:99–104.
4. Samuel Smith, Isaac Okai, Chrissie Stansie Abaidoo, and Emmanuel Acheampong. Association of ABO Blood Group and Body Mass Index: A Cross-Sectional Study from a Ghanaian Population. Journal of Nutrition and Metabolism Volume 2018, Article ID 8050152, 6 pages.
ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΕΝΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΑΡΘΡΟ, ΤΕΚΜΗΡΙΩΜΕΝΟ!!!